De fiets. De meest kansrijke mobiliteitsoplossing?

De E-bike probeeractie is een van de zichtbare acties van Brainport Bereikbaar om het fietsen in de regio te stimuleren. Achter de schermen gebeurt nog veel meer. Projectleider Fiets Joost Beenker vertelt waarom.

Fietsen op 1. ‘Natúúrlijk moet dat, zegt Joost Beenker, projectleider Fiets bij Brainport Bereikbaar. Sterker nog: zelf heeft hij niet eens een auto. ‘Ik wissel het ov en gewone fiets af. Ik denk wel over de aanschaf van een speed pedelec. Dat vergroot toch flink de actieradius. Wist je trouwens dat het omslagpunt voor reisafstanden met de fiets voor de meeste mensen op zo’n drie kwartier ligt? Daarboven maken ze vaak andere keuzes.’

Het moet anders

Maar ook onder de drie kwartier reistijd kiezen veel mensen niet vaak voor de fiets. ‘Iedereen heeft bij de keuze voor mobiliteit een eigen motief en motivatie. De auto lijkt sneller en vaak makkelijker. Maar het moet echt anders. De capaciteit van ons wegennet is bijna volledig benut terwijl de mobiliteitsbehoefte nog steeds toeneemt. Ook de klimaatverandering en leefbaarheid eisen andere keuzes. De kunst is om het duurzame alternatief aantrekkelijker te maken. Op allerlei manieren. Met passende infrastructuur, goede voorzieningen, slimme data én gedrag.’

Kansen genoeg

Dat de fiets daarbij een heel kansrijke mobiliteitsoplossing is, zien ook overheden steeds meer. ‘Zo werd in de gemeente Eindhoven tot ieders verrassing een initiatiefvoorstel ‘Fiets op 1’ aangenomen. En ook voor andere gemeenten is dit hét moment om in te zetten op fietsstimulering.’ Kansen genoeg, want de fiets heeft zich razendsnel ontwikkeld. ‘De e-bike, de speedbikes, maar ook nieuwe types elektrische transportfietsen en andere light electric vehicles maken de tweewieler een heel interessant alternatief.’

Bewustwording en activatie

Daarom zet Brainport Bereikbaar sterk in op het stimuleren van fietsen, in alle brede vormen die er zijn. ‘Het draait daarbij om bewustwording én activatie: mensen bewust maken van de voordelen van fietsen en activeren om dat te proberen. In de hoop dat ze daarna structureel regelmatig voor de fiets kiezen. Een of twee dagen per week op de fiets naar het werk bijvoorbeeld. Daarvoor werken we samen met allerlei partners, het is echt een samenspel. Werkgevers zijn daarin een belangrijke partij.’.

Mensen willen echt wel fietsen

Veel mensen die werken in de Brainportregio wonen daar namelijk ook. ‘Zeker in het autoluwe centrum wordt het bezit van een auto straks een stuk minder aantrekkelijk. Mensen ervaren daar elke dag de verminderde bereikbaarheid, filedruk, een langere reistijd met de auto. Maar voor mensen die in het buitengebied wonen, zijn andere beïnvloedingstechnieken nodig. Kostenbesparing bijvoorbeeld en gezondheid en vitaliteit. We moeten duidelijk maken dat de fiets prima kan concurreren met de auto. Oók bij reisafstanden van 15 tot 20 kilometer. Daar valt nog zo veel te winnen. Daar moeten werkgevers ook iets in doen. Niet alleen vanuit het oogpunt van bereikbaarheid, maar vooral ook vitaliteit en duurzaamheid. Met probeeracties proberen we werkgevers daarbij het belangrijke inzicht te geven: kijk, werknemers willen echt wel fietsen. Het kán.’

Probeeractie e-bike

Daarom startte op 15 september de e-bike probeeractie. ‘Daarmee geven we samen met 21 gemeenten mensen de kans om kosteloos kennis te maken met de e-bike. Aan de ene kant via werkgevers: zo kunnen mensen makkelijk een e-bike proberen vanaf het werk. Aan de andere kant kunnen inwoners via deelnemende fietsenwinkels in de Brainport ook gratis een week een e-bike proberen. Voor deze e-bikecampagne werken we overigens samen met Ons Brabant Fietst, waarin alle gemeenten hun krachten hebben gebundeld voor Brabantbrede fietspromotie. Wij zetten ook bij Brainport Bereikbaar hun kennis, capaciteit en netwerk in voor de campagne rondom de probeeractie.’

En meer

De e-bike actie is niet het eerste project voor fietsstimulering. Eerder waren er ook Pitstops voor fietsers bij de gemeente Gemert-Bakel en op de TU/e campus tijdens de Fiets naar je werkdag en een fietsstimuleringscampagne voor de ondertunneling A2/N2. ‘De volgende is een fietsstimuleringsapp. Daarmee kunnen werkgevers bepaalde uitdagingen organiseren voor medewerkers en die belonen. Dat kan natuurlijk ook voor een breder publiek. Bijvoorbeeld in de vorm van feedback zoals hoeveel calorieën je hebt weggefietst of met bepaalde kortingen. Dat kan mensen net even over de streep trekken. Uiteindelijk willen we bereiken dat mensen de intrinsieke motivatie houden om te blijven fietsen. De ervaring leert namelijk dat een groot aantal mensen de voordelen uiteindelijk zo groot vinden, dat ze het volhouden. En dat is precies ons doel!’

Joost Beenker werkte eerder bij adviesbureau Goudappel aan verkeers- en vervoersvraagstukken. Onder andere was hij actief bij Maastricht Bereikbaar (later Zuid-Limburg Bereikbaar). Hij hield zich daar zo’n vijf jaar bezig met fietsstimulering. Nu werkt hij sinds drie jaar bij de gemeente Eindhoven aan grote bereikbaarheidsvraagstukken. Van daaruit is hij twee dagen in de week aan de slag bij Brainport Bereikbaar als projectleider fietsstimulering.